Ik wil graag met u terug naar afgelopen kerst. Papa lag in het Groene Hart ziekenhuis en probeerde daar z’n gedachten over zijn gevoel van gedragen voelen op papier te zetten. Dat viel hem niet mee, het was, zo zei hij, alsof aan allerlei fladderende gedachten een gewichtje gehangen werd. Dat gevoel heb ik nu ook.
Toch wil ik graag proberen om met wat woorden iets te zeggen, muzikaal gaat me wat minder af. Dat is toch jammer, dat we dat niet geheel konden delen, maar gelukkig hebben we de afgelopen jaren goede gesprekken gehad met een goed glas bier. 1 van de laatste gesprekken hadden we het erover dat je hoopt dat er een vonkje ontstoken wordt, dat je mensen bereikt, dat je je best probeert te doen, maar dat het maar afwachten is of dat ook gaat gebeuren.
Gelukkig heeft papa nog kunnen merken dat het vaak gelukt is om het vonkje te laten ontbranden. Al die mensen, al die bloemen, al die honderden brieven. Dirk Jan heeft verschil gemaakt. Door te musiceren, door gesprekken, door hulp te bieden. Onder andere in Bodegraven, in Mijdrecht, in Zwammerdam, in Sibiu Roemenië, in Rivne Oekraïne en in Pattan Pakistan.
Om het met 1 van de vele liedjes van papa te zeggen: In de greep van Christus’ liefde leef je anders, leef je méér vat het mooi samen. Zoveel gedaan, zo intensief. Zelf vond papa dan ook dat hij 124 jaar oud was. Het was in die jaren niet altijd even makkelijk. Een samengesteld gezin waar lang niet alles soepel verliep en waar papa niet altijd genoeg tijd en aandacht voor had. Misschien ben ik daarom ook des te meer blij dat de afgelopen tijd het gezin meer centraal stond. Maar voorop staat dat Dirk Jan in die 124 jaar voor veel mensen van blijvende betekenis geweest is. Iets waar ik trots op ben.
124 jaar, dus ook ruim 60 jaar met Marianne, ook de laatste jaren waarin het soms moeilijk was. Mindere periodes leken ook langer te duren. Marianne en papa zijn daar samen uit gekomen en ik ben Marianne dankbaar voor hoe ze papa daarbij heeft gesteund.
Toen papa ziek bleek ben ik gaan zoeken in mijn archief van 6 kratten. Ik vond een preek van hemzelf uit 1997 die hij me, waarschijnlijk op mijn verzoek, toegestuurd had en ik bewaard heb. Het was een dienst in het diaconessenziekenhuis en hij mocht als leek preken op de laatste zondag van het kerkelijk jaar, over de kortste Bijbeltekst (tenminste in de Statenvertaling): Jezus weende.
Het eerste deel van zijn preek gaat erover dat samen huilen ongelofelijk kan helpen om trieste dingen van het leven te doorleven. Om het leven te kunnen leven moeten mensen soms elkaars hand even vast houden, elkaar omarmen, knuffelen, samen lachen en samen huilen. Dat hebben we de laatste tijd ook veel gedaan. En in de preek zegt papa dat het belangrijk is dat er genoeg mensen in het ziekenhuis zijn die met mensen kunnen praten als ze iemand nodig hebben. En typerend voor Dirk Jan is dat hij in december de nodige gesprekken voerde toen hij zelf in het ziekenhuis lag. En die gesprekken gingen natuurlijk altijd wel ergens over.
In het laatste deel van de preek geeft papa aan hoe hij denkt over het teruggaan naar de bron. Daar valt heel veel en heel weinig over te zeggen. Maar ik denk dat, in ieder geval voor papa, de beste taal daarvoor de muziek was. Of juist de stilte van Taizé.
In datzelfde archief vond ik brieven die papa aan mij stuurde in 1988, terwijl ik bij oma Warnaar logeerde. Opa Warnaar, zijn vader, was net overleden en dat was een grote klap. In die brieven vertelde papa dat hij zijn vader erg miste en op plekken was waar hij met z’n vader geweest was en dat papa op die plekken dacht aan mooie herinneringen aan zijn vader. Op eenzelfde manier zullen we ongetwijfeld de komende tijd herinneringen hebben aan Dirk Jan.
Voor u zijn de plekken met herinneringen aan papa misschien een kroeg of de Gereformeerde Kerk in Bodegraven. Of is de herinnering geen plek, maar muziek: O Holy Night met kerst of de Mattheus in de lijdenstijd. Of is het de opkomst van de zon in de Sinaïwoestijn. Ik wens u allen veel mooie herinneringen toe en het is fijn dat we die, bijvoorbeeld via deze website, met elkaar kunnen delen.
Wouter Warnaar
(Ook voorgedragen tijdens de dankdienst voor het leven van Dirk Jan, 6 februari 2018)